FATİH-HARBİYE--Peyami Safa

          Peyami Safa'yı en iyi tanımlayacak şey herhalde batılılaşmaya karşı verdiği mücadeledir. Ya da şöyle diyelim; batının medeniyetini alıp, ahlakını almama düşüncesinin yılmaz savuunucusudur. Ve günümüzde bu boyuta bir nebze ulaştıysak -zira ben öyle olduğunu düşünüyorum- bunda Peyami Safa'nın büyük katkısı var. Batılılaşma ile medenileşmeyi karıştıranlar onu hep gericilikle suçladılar. İşte Peyami Safa'nın bu yöndeki en büyük eseri diyebileceğimiz fatih-harbiye tam da bu konuyu işliyor.
         Batıyı temsil eden Neriman ile doğuyu temsil eden Şinasi'nin mücadelesi Peyami safa'nın derin tahlilleri eşliğinde bize sunuluyor. Peyami Safa'nın ayrıntılı psikolojik tasvirlerine burda da sıkça rastlıyoruz. Zira bunu Peyami Safa'dan iyi yapan biri de yok zaten -tabii bir de yusuf atılgan da unutmamak lazım-. Bir tarafta Şinasi'nin evhamlı düşünceleriyle boğuşurken, bir yandan da Neriman'ın hastalıklı ruhundan numuneler atıştırıyoruz. Şinasi ileyken umutsuzluk bir bulut gibi üzerimize çökerken, Neriman'la bir kez daha batıya kızıyoruz. Şinasi'nin Neriman'ı anlayamamasını anlarken, Neriman'ın anlattıklarına katılmıyoruz çoğunlukla.
           Bizi yakın tarihimizin hastalıklı atmosferinde gezdiren ama orda kalmaya değil ordan ders almaya yönelten bu kitabı okyun diyorum. Sen de her kitaba iyi diyorsun demeyin. İyi olmazsa hakkında yazmaya değmezdi zaten.